Woningbehoefte

UIT HET HEDEN EN VERLEDEN VALT VEEL TE LEREN OVER DE TOEKOMST. DIT GELDT VOOR EEN REGIONALE WOONVISIE, MAAR OOK VOOR EEN LOCATIESCAN. ELKE PROGNOSE MAAKT DAN OOK GEBRUIK VAN INFORMATIE OVER HET HEDEN EN VERLEDEN, OM INZICHT TE BIEDEN IN DE TOEKOMST.

Hoe ziet de woningvraag voor een gemeente er in 2030 uit? En wat betekent dat op het niveau van een wijk? Vragen die niet direct te beantwoorden zijn, maar die wel actueel zijn als het gaat om het maken van een woonvisie voor de toekomst, of bij het maken van afspraken over de bouwproductie, of als het gaat om de invulling van een (te ontwikkelen) locatie.

Een prognose die de meest voor de hand liggende toekomst laat zien, gaat uit van de bestaande woningvoorraad, inclusief de geplande veranderingen daarin. De uitkomsten van zo’n prognose laten dan vooral zien wat verwacht kan worden op basis van de bestaande woningvoorraad. Maar het laat bijvoorbeeld niet zien of de woningvoorraad aansluit bij de (toekomstige) wensen van de huishoudens die in de wijk wonen.

De ontwikkeling van vraag en aanbod op de woningmarkt worden beïnvloed door veel factoren. Een belangrijke factor is de demografische ontwikkeling. De woningvraag is sterk afhankelijk van het aantal en ook het type huishoudens, naar leeftijd, inkomen en samenstelling. Daarnaast speelt het beleid van de overheid (zowel nationaal als regionaal en lokaal) een rol, evenals de inzet van marktpartijen. En uiteraard is ook de economische ontwikkeling van invloed.

Overigens is er ook sprake van een samenhang tussen de verschillende beïnvloedende factoren. Economie en demografie hangen bijvoorbeeld samen: meer economische groei zal leiden tot meer instroom vanuit het buitenland en dus een grotere vraag naar woningen. En ook bij een gelijke economische groei is denkbaar dat de regio het relatief goed doet. Ook dan zal extra druk op regio en regiogemeenten kunnen ontstaan. Tussen woonwensen en beleidsmaatregelen bestaat ook een sterke samenhang. De fiscale behandeling van de eigen woning en de subsidies in de huursector (huurtoeslag), zijn van invloed op de voorkeur voor huren of kopen.

De werkwijze van Explica voor wat betreft de toekomstverkenning wijkt af van de meestal door adviesbureaus gehanteerde methoden. De bestaande prognoses (van bijvoorbeeld het Ministerie, het CBS, de provincie of de gemeente) worden toegelicht: een soort second opinion op de prognoses. Daarnaast brengt Explica – samen met u – de toekomst in beeld, door aan te duiden waar de onzekerheden in de prognoses zitten. Voor deze exercitie is een goed inzicht in de werking van de woningmarkt nodig. Het doel is dan ook niet alleen om zicht te krijgen op de meest waarschijnlijke toekomst, maar ook om grip te krijgen op de onzekerheden. Zo wordt niet alleen duidelijk welke toekomst – gezien het verleden en de plannen voor de toekomst – het meest voor de hand ligt, maar ook of de gewenste toekomst haalbaar is. Visie, ambities en doelstellingen kunnen hiermee op realiteitsgehalte worden getoetst.